Παρασκευή 5 Αυγούστου 2022
Λειτουργία του Σχολείου στο Αγρίνιο...
Σάββατο 16 Ιουλίου 2022
Δημόσιο Ταμείο, Ταχυδρομείο, Τηλεγραφείο
![]() |
Το Δημόσιο Ταμείο στεγαζόταν στο ισόγειο του κτιρίου. |
![]() |
Στο ισόγειο του κτιρίου στεγαζόταν το Ταχυδρομείο και στο πάνω πάτωμα το Τηλεγραφείο. |
Κυριακή 29 Μαΐου 2022
Χρήστος Καπράλος, Ανδρέας Γεωργιάδης και Αθανάσιος Γεράκης
Κυριακή 22 Μαΐου 2022
Ονομασία Αγρινίου και Αιτωλίας
Προέλευση του ονόματος της
Αιτωλίας
και της πόλης του Αγρινίου.
Στην αρχαία Ήλιδα
( πόλη-κράτος της αρχαίας Ηλείας, πολύ κοντά στην αρχαία Ολυμπία)
βασίλευε ο Ενδυμίων που πήρε για σύζυγό του την Υπερίππη. Από αυτόν τον γάμο
γεννήθηκαν τρεις γιοί και μία κόρη.
Ο Επειός, ο Αιτωλός, ο Παίων και η Ευρικίδα.
Όταν οι γιοί του έγιναν νεαροί, ο Ενδυμίων διέταξε έναν αγώνα
δρόμου ταχύτητας για να αποφασίσει ποιός από τους τρεις θα κληρονομούσε τον
θρόνο. Οι μόνοι διαγωνιζόμενοι θα ήταν οι γιοί του, ενώ ο νικητής θα γινόταν
ηγέτης της Ήλιδας μετά το θάνατο του Ενδυμίωνα. Σύμφωνα με το μύθο, αυτός ήταν
και ο πρώτος αγώνας δρόμου που έγινε στην Ολυμπία, η οποία βρίσκεται στην
Ηλεία, όπου γίνονταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες.
Ο Επειός κέρδισε την κούρσα και
ανακηρύχτηκε ο διάδοχος του θρόνου.
Ο Παίονας, θυμωμένος με την ήττα του, εγκατέλειψε την Πελοπόννησο και ταξίδεψε στην Ηπειρωτική Ελλάδα, όπου τελικά εγκαταστάθηκε σε μια περιοχή βόρεια της Μακεδονίας που ονομάστηκε Παιονία.
Ο Αιτωλός παρέμεινε στην Ήλιδα και έγινε βασιλιάς όταν πέθανε ο
Επειός. Αναγκάστηκε όμως να εγκαταλείψει τον θρόνο του, επειδή σκότωσε
τον γιό του βασιλιά του Άργους, τον Άπι. Οι γιοί του Άπι εκδίωξαν και ανάγκασαν
τον Αιτωλό να εγκαταλείψει το βασίλειό του. Αυτός πέρασε το στενό του Ρίου, έφθασε στην Καλυδώνα, όπου
τον δέχτηκαν οι τότε αρχηγοί της, τα παιδιά του Απόλλωνα και της Φθίας. Ήταν ο
Δώρος, ο Λαοδόκος και ο Πολύποιτος, που ήτανε κυρίαρχοι στους Κουρήτες
(αρχαίοι κάτοικοι της Αιτωλίας). Ωστόσο, ο Αιτωλός, παρόλο που τον υποδέχτηκαν
καλά, τους εξόντωσε και πήρε την αρχηγία. Η ομάδα των Κουρητών δεν έφυγε, αλλά
κράτησε την Πλευρώνα, ενώ ο Αιτωλός κράτησε την Καλυδώνα και, αργότερα, υπέταξε
και την Πλευρώνα, όπου εξακολούθησαν να μένουν μαζί του πια και οι Κουρήτες. Από τον Αιτωλό πήρε το όνομά της η χώρα. ΑΙΤΩΛΙΑ.
Ἐνδυμίωνι λαβόντι Ἀστεροδίαν γυναῖκα--οἱ δὲ τὴν Ἰτώνου τοῦ Ἀμφικτύονος Χρομίαν,
ἄλλοι δὲ Ὑπερίππην τὴν Ἀρκάδος--, γενέσθαι δ' οὖν φασιν αὐτῷ Παίονα καὶ Ἐπειόν τε καὶ Αἰτωλὸν καὶ θυγατέρα ἐπ' αὐτοῖς Εὐρυκύδαν. ἔθηκε δὲ καὶ ἐν Ὀλυμπίᾳ δρόμου τοῖς παισὶν ἀγῶνα Ἐνδυμίων ὑπὲρ τῆς ἀρχῆς, καὶ ἐνίκησε καὶ ἔσχε τὴν βασιλείαν Ἐπειός: καὶ Ἐπειοὶ πρῶτον τότε ὧν ἦρχεν ὠνομάσθησαν. Παυσανία Ηλιακά Α΄
Ἐνδυμίωνος δὲ καὶ νηίδος νύμφης, ἢ ὥς τινες Ἰφιανάσσης, Αἰτωλός, ὃς ἀποκτείνας Ἆπιν τὸν Φορωνέως καὶ φυγὼν εἰς τὴν Κουρήτιδα χώραν,
κτείνας τοὺς ὑποδεξαμένους Φθίας καὶ Ἀπόλλωνος υἱούς, Δῶρον καὶ Λαόδοκον καὶ Πολυποίτην, ἀφ᾽ ἑαυτοῦ τὴν χώραν Αἰτωλίαν ἐκάλεσεν. Αἰτωλοῦ δὲ καὶ Προνόης τῆς Φόρβου Πλευρὼν καὶ Καλυδὼν ἐγένοντο, ἀφ᾽ ὧν αἱ ἐν Αἰτωλίᾳ πόλεις ὠνομάσθησαν. Απολλόδωρου Βιβλιοθήκη Α΄
Αφικόμενος δ’ Αιτωλός εκ της Ήλιδος Αιτωλίαν ωνόμασεν εκείνους εκβαλών. Σκύμνος ο Χίος, στ.475
Ο Αιτωλός από τον γάμο του με την Προνόη απέκτησε δύο γιούς, τον Καλυδώνα και τον Πλευρώνα. Μετά τον θάνατο του Αιτωλού ξέσπασε διαμάχη ανάμεσα στα δύο αδέλφια από την οποία επικράτησε ο Πλευρώνας.
Ο ιστορικός Θεόδωρος Χαβέλλας, στο βιβλίο του «Ιστορία των Αιτωλών», αναφέρει ότι ο Πλευρώνας υπερίσχυσε μετά τον θάνατο του Καλυδώνα κι αφού αυτός πέθανε μη αφήνοντας διαδόχους.
Τον Πλευρώνα διαδέχτηκε ο γιός
του Αγήνωρ ο οποίος από τον γάμο του με την Επικάστη απέκτησε τον Πορθάωνα, την
Δημονίκη και τον Θέστιο.
Ο Πορθάωνας, ο οποίος διαδέχτηκε
τον πατέρα του, από τον γάμο του με την Ευρύτη απέκτησε πολλά παιδιά. Μεταξύ
αυτών τον Άγριο, τον Οινέα και την Στερόπη η οποία παντρεύτηκε τον Αχελώο.
…τρεις παίδες αμύμονες εξεγένοντο,
οίκεον δʼ εν Πλευρώνι και αιπεινή Καλυδώνι
Άγριος ηδέ Μέλας, τρίτατος δʼ ην ιππότα Οινεύς… Ομήρου Ιλιάδα
![]() |
Ο Άγριος απέχτησε
πολλούς γιους κι αναφέρονται οι Ογχηστός, Θερσίτης, Πρόθοος, Κελεύτωρ,
Λυκωπεύς και ο Μελάνιππος.
…οι δε Ἀγρίου παίδες, Θερσίτης, Ογχηστός, Πρόθοος, Κελεύτωρ, Λυκωπεὺς, Μελάνιππος… Απολλόδωρου Βιβλιοθήκη Α΄
Οι γιοι του Άγριου εκδίωξαν από το θρόνο της Καλυδώνας τον γέρο-Οινέα, κι ανέβασαν τον πατέρα τους. Μάλιστα, κατά τον Απολλόδωρο, φυλάκισαν και βασάνισαν το γέροντα βασιλιά. Ο εγγονός του Οινέα, ο Διομήδης του Άργους, ήρθε και σκότωσε τους γιούς του Άγριου και ανέβασε πάλι στον θρόνο τον παππού του.
Ο Άγριος όμως γλύτωσε από την μανία του
Διομήδη, έρχεται στην Αιτωλία και κατά μία εκδοχή ιδρύει την πόλη που της έδωσε
το όνομά του. ΑΓΡΙΝΙΟΝ.
Μετά τον θάνατο του Οινέα και του
Άγριου την βασιλεία πήραν οι γιοί του Άγριου τους οποίους διαδέχτηκε ο
Ανδραίμων, γαμπρός του Οινέα κι αυτόν διαδέχτηκε ο γιός του Θόας (1184 π.Χ.
κατά τον Όμηρο).
Μετά τον θάνατο του Θόαντα στην
Αιτωλία βασίλευσε ο Αίμων τον οποίο διαδέχτηκε ο γιός του Όξυλος, επί της
βασιλείας του οποίου έγινε εισβολή στα παράλια της Αιτωλίας του Αιολικού φύλου.
Αν δε η μαρτυρία του Θουκυδίδη είναι αληθής αυτή η εισβολή έγινε 60 χρόνια μετά
τον Τρωικό Πόλεμο, δηλαδή γύρω στο 1114 π.Χ. Όταν οι Αιολείς κατέλαβαν την
Αιτωλία άλλοι Αιτωλοί προχώρησαν στα ενδότερα της Αιτωλίας άλλοι δε με
επικεφαλής τον Όξυλο μετέβησαν στην Πελοπόννησο.
Σύμφωνα με μία άλλη εκδοχή το όνομα του Αγρινίου έχει σχέση με το όνομα του αρχαίου λαού, που έζησε σ’ αυτή την περιοχή, των Αγραίων. Οι Αγραίοι ή Αγριάνες, πρώτοι κάτοικοι του Αγρινίου, κατέβηκαν από τα Άγραφα, ακολουθώντας το ρεύμα του ποταμού Αχελώου.
Υπάρχει όμως και τρίτη άποψη, σύμφωνα με την οποία το όνομα «Αγρίνιο» οφείλεται στο Θεό «Άγριο (Αγραίο)* Απόλλωνα», που ήταν θεός του κυνηγιού και λατρεύονταν στην περιοχή.
*Αγραίος Απόλλων: Παυσανίας Α΄ 41.3,6
Άγριος Απόλλων: Ορφικοί ύμνοι 34, Απόλλωνος θυμίαμα
μάνναν
Τετάρτη 5 Ιανουαρίου 2022
Κάνοντας μιά βόλτα στην οδό Ι. Σταΐκου….κάποτε.
Η Maria Rixinger θυμάται….
Η οδός Ιωάννη
Σταΐκου αρχίζει από την πλατεία Δημοκρατίας και καταλήγει στην οδό Θεοτοκοπούλου.
Καθαρά
εμπορικός δρόμος η οδός Ι. Σταΐκου. Πολλοί έμποροι στέγαζαν τα μαγαζιά τους εκεί.
Κλείνοντας
τα μάτια και περπατώντας νοητά την οδό Ι. Σταΐκου προσπαθώ να θυμηθώ τους επαγγελματίες
και τα μαγαζιά τους αρκετά χρόνια πριν.
Αρχίζοντας από την Πλατεία Δημοκρατίας και στις αρχές της οδού Ι. Σταΐκου βρισκόταν το μικρό φωτογραφείο του Παντόπουλου.
Παλιότερα, δίπλα από αυτό, στον αριθμό 7, υπήρχε η οικία της οικογένειας Στάικου. Ακατοίκητο από το 1932, στη διάρκεια της Κατοχής επιτάχθηκε από τους Ιταλούς και έγινε Λέσχη Αξιωματικών. Μετά την Απελευθέρωση λεηλατήθηκε και στις αρχές τις δεκαετίας του ’50 χαρακτηρίστηκε ετοιμόρροπο και κατεδαφίστηκε. Στη θέση του οικοδομήθηκε η Στοά Μακρή.
Οικία Στάικου |
Πιο πάνω στην γωνία της οδού Κύπρου και Ι. Σταΐκου ήταν το κατάστημα των αδελφών Τσαρούχη με είδη ρουχισμού και δίπλα το κατάστημα του Δασκαλάκη που πουλούσε όσπρια και σιτάρια.
Αφοι Τσαρούχη. Ι. Σταΐκου και Κύπρου |
Αμέσως μετά ο Δεληκωστόπουλος με υφάσματα, το παντοπωλείο του Σκορδόπουλου, το καφενείο του Λέρη και το σιδηροπωλείο του Παγώνη.
Δίπλα, προς την Αντωνοπούλου, ήταν ο κυρ- Σπύρος
ο Γρίβας που στο μαγαζάκι του τρόχιζε μαχαίρια, ψαλίδια…
Καφενείο Λέρη-Σιδηροπωλείο Παγώνη |
Στην γωνία της οδού Αντωνοπούλου και Ι. Σταΐκου οι αδελφοί Ντόκα είχαν το μαγαζί τους. «Εφαπλώματα-Στρώματα Αφοι Ντόκα», έγραφε η πινακίδα τους. Δίπλα στεγαζόταν το μαγαζί του Τσάμη με απορρυπαντικά και πιο κάτω του Νταλιάνη με μεταλλικές καρέκλες.
Εφαπλώματα-Στρώματα Αφοι Ντόκα Ι. Σταΐκου και Αντωνοπούλου |
Σειρά είχε το
λαναριστήριο μαλλιών του Στραβοδήμου, το τσαγκάρικο του Ραυτόπουλου και αμέσως μετά ο κυρ-Λάζαρος που πουλούσε ζωοτροφές. Πιο κάτω ήταν το κατάστημα του
Αγγελόπουλου με ρούχα, ένα κουρείο, ο
Καραπάνος με το γραφείο κηδειών και το
μπακάλικο του Σαραντόπουλου.
Μπακάλικο Δ. Χονδρογιάννη Ι. Σταΐκου και Κακαβιά |
Από την απέναντι πλευρά, στη γωνία με την οδό Κακαβιά στεγαζόταν το παντοπωλείο του Καρασούλου, μετά το παντοπωλείο του Γκώνα, το μαγαζάκι του Κονίδα με απορρυπαντικά και δίπλα το μαγαζί του Στούμπου με εγχώρια προϊόντα.
Ι. Σταΐκου και Κακαβιά |
Εγχώρια Προϊόντα Χρ. Στούμπος |
Στη συνέχεια
ήταν τα γραφεία της εφημερίδας «Δυτική Στερεά» του
Γρηγόρη Σταυρόπουλου, το παντοπωλείο Υφαντή και το τσαγκάρικο του Καμμένου.
Εφημερίδα "ΔΥΤΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ" |
Λίγο πιο κάτω βρίσκαμε το κατάστημα του Υφαντή με ρούχα, το καφενείο του Κονίδα και στο υπόγειο είχε το καρεκλάδικό του ο Γαλιάς. Στο διπλανό υπόγειο ήταν το μανάβικο του Καψάλη. Ακολουθούσαν, στον αριθμό 44, τα δύο παντοπωλεία των Σωχωριταίων. Παλιότερα εκεί στεγαζόταν το χάνι των Σωχωριταίων.[1]
Παντοπωλείο Σωχωρίτη |
Μετά βρισκόταν το παντοπωλείο του Λωρίδα και το
μανάβικο του Τσιρώνη, πιο κάτω είχε
το μαγαζί του ο Ασημακόπουλος
με πιατικά και ο
Σμυρλής-Λιακατάς με είδη
λαϊκής τέχνης. Συνεχίζοντας βρίσκαμε τον φούρνο του Ζώτου –
Μπεράτη, το παντοπωλείο των αδελφών Αλπά και τέλος το κρεοπωλείο του Νούλα.
Στην διασταύρωση της οδού με την οδό Γρίβα ήταν το περίπτερο του Αριστείδη Βούλγαρη.
Περίπτερο Αρ. Βούλγαρη Αρχείο Βασίλη Κωστόπουλου |
Η μυρωδιά του φρεσκοψημένου ψωμιού, από τον φούρνο στην γωνία του μπάρμπα-Γιάννη, που βρισκόταν αμέσως μετά την διασταύρωση, απλωνόταν σ’ όλη την περιοχή. Δίπλα του ήταν το φανοποιείο του Κεφάλα και στο υπόγειο το μαγειρείο του Τσακίρη.
Στην γωνία της οδού με την οδό Κύπρου βρισκόταν το ζαχαροπλαστείο του Ζυγούρη.
Ζαχαροπλαστείο Ζυγούρη |
Προχωρώντας προς την πλατεία Δημοκρατίας συναντούσαμε τα υποδηματοποιεία του Μιχαλόπουλου, του Γιαννοκώστα, του Προύντζου και του Μπίκα, το εμπορικό του Κωστίκογλου, το μαγαζί του Βαγγέλη Κατσιμπίνη με υλικά μοδιστών, το φαρμακείο του Πύρρου και το κατάστημα γυναικείων ειδών των αδελφών Γούναρη.
Εμπορικό Κωστίκογλου Αρχείο Σωκράτη Κωστίκογλου |
Υλικά Μοδιστών Ευάγγελου Κατσιμπίνη Αρχείο Πέτρου Κατσιμπίνη |
Αφοι Γούναρη Αρχείο Φιλίας Μπαρδάκη |
Και τέλος στην γωνία με την πλατεία Δημοκρατίας υπήρχε το Ξενοδοχείο «Εμπορικόν».
Ξενοδοχείο "ΕΜΠΟΡΙΚΟΝ" |
Σίγουρα ξεχνάω μερικά μαγαζιά.... αλλά είναι πολλά τα χρόνια που έχουν περάσει. Ίσως με την βοήθεια μερικών από εσάς θυμηθούμε και τα υπόλοιπα.
Maria Rixinger
--------------------------------------------------------------------------
Ευχαριστώ την Maria Rixinger για τον υπέροχο αυτόν περίπατο.
Ευχαριστώ
επίσης τον κ. Γεώργιο Στρατούλη και τον κ. Θαν. Αγγελόπουλο για τις περαιτέρω πληροφορίες.
-------------------------------------------------------------------------
Τρίτη 14 Δεκεμβρίου 2021
Καπναποθήκες Παπαπέτρου
Ο Πέτρος Παπαχριστοδούλου
ήταν ιερέας στο επάγγελμα. Η αλλαγή του επωνύμου του σε Παπαπέτρος έγινε εξ’
αιτίας αυτού. Ήταν παντρεμένος με την Αναστασία Γαλάνη και απέκτησαν τρία
αγόρια και πέντε κορίτσια: Χρήστο, Αναστάσιο, Ιωάννη, Ελένη, Μαρία, Βασιλική, Ελευθερία
και Αλεξάνδρα.
![]() |
Αναστάσιος, Χρήστος, Ιωάννης Παπαπέτρου |
Η κατασκευή του κτιρίου των αποθηκών φαίνεται να ξεκινά το 1923, όπως μαρτυρά η επιγραφή στην πρόσοψή του. Τις καπναποθήκες τους τις έχτισαν κοντά στον σιδηροδρομικό σταθμό στην οδό Κ. Παλαμά και Λ. Μαβίλη. Συνδέονταν μάλιστα μέσω παράκαμψης με το σιδηροδρομικό δίκτυο κάτι που εξυπηρετούσε για την μεταφορά του καπνού στο Κρυονέρι κι από εκεί στο κοντινό λιμάνι της Πάτρας και άλλους προορισμούς.
Ο ίδιος ο Ιωάννης
Παπαπέτρος μετέβαινε στα χωριά για την αγορά καπνών που απαιτούσαν οι ανάγκες της
Εταιρείας τους και λόγω της εξαιρετικής πείρας, που είχε αποκτήσει, με μεγάλη ευκολία
τα κατέτασσε στις ανάλογες ποιότητες.
Οι άλλοι δύο αδελφοί, Χρήστος και Αναστάσιος, εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα,όπου προφανώς διοχετεύονταν τα επεξεργασμένα καπνά για να διατεθούν στη βιομηχανία, προκειμένου να συνεχιστεί το τρίτο στάδιο επεξεργασίας τους.
Οι καπναποθήκες των
Αδερφών Παπαπέτρου είναι ένα από τα σημαντικότερα δείγματα αρχιτεκτονικής του
μεσοπολέμου και αποτελεί ένα σπουδαίο κομμάτι της ιστορίας της πόλης.
Ξεχωρίζει για τις επιβλητικές του διαστάσεις,
καθώς το μήκος του φτάνει τα 67 μέτρα και το πλάτος του τα 37.
![]() |
Πρόσοψη Καπναποθηκών Αρχαιολογική Εταιρεία Αγρινίου |
Στις όψεις κυριαρχούν τα παράθυρα (κύριο χαρακτηριστικό των αποθηκών καπνού) και όλα διαθέτουν ένα υποτυπώδες μπαλκόνι. Τα κουφώματα των παραθύρων είναι ξύλινα, γαλλικά, ενώ τα υποτυπώδη μπαλκόνια έχουν σφυρήλατα κιγκλιδώματα.
Στον περιβάλλοντα χώρο του κτιρίου υπήρχαν κάποτε πολλά μικρά σπίτια, ιδιοκτησίας και αυτά των Αφ. Παπαπέτρου, τα οποία νοίκιαζαν στους καπνεργάτες και καπνεργάτριες, που στην πλειοψηφία τους ήταν πρόσφυγες και ένα διώροφο κτίριο όπου στεγάζονταν τα γραφεία της Εταιρείας.
![]() |
Ξεφόρτωμα καπνών στις καπναποθήκες Παπαπέτρου Μουσείο Εργασίας Αμβούργου Πηγή: Αλέξιος Κατεφίδης |
Λειτούργησε από την ίδρυσή του ως τα τέλη της δεκαετίας του ’80 περίπου.
Το 1992 με απόφαση του
υπουργού ΠΕΧΩΔΕ και με απόφαση του υπουργού Πολιτισμού χαρακτηρίστηκε διατηρητέο.
Το 2002 αγοράστηκαν από το Υπουργείο Πολιτισμού προκειμένου να αξιοποιηθούν ως μουσείο.
Στο συμβόλαιο πώλησής τους περιγράφονται με λεπτομέρεια οι χώροι των συγκεκριμένων αποθηκών.
«…Ημιυπόγειο 1417 τετραγωνικών μέτρων, ισόγειο 1383 τετραγωνικών μέτρων, πρώτο όροφο 1775 τετραγωνικών μέτρων, δεύτερο όροφο 1383 τετραγωνικών μέτρων και τρίτο όροφο 1175 τετραγωνικών μέτρων ήτοι σύνολο 6536 περίπου τετραγωνικών μέτρων. Κατασκευάστηκαν από τον πολιτικό μηχανικό Κων/νο Καζαντζή…»
![]() |
Ιταλοί και Γερμανοί στρατιώτες φωτογραφίζονται με φόντο τις καπναποθήκες Πηγή: ebay |
Κατά την περίοδο της Κατοχής επιτάχθηκαν από τους Ιταλούς και τους Γερμανούς οι οποίοι το χρησιμοποίησαν ως φυλακές. Εκεί, στο ημιυπόγειο των αποθηκών, φυλακίστηκαν Έλληνες, Ιταλοί αντιφασίστες καθώς και Εβραίοι πριν τη μεταφορά τους σε γερμανικά στρατόπεδα (κάτι ανάλογο που είχε συμβεί και με τις αποθήκες Aφων Παναγοπούλου).
Στην πρόσοψη του κτιρίου υπάρχει ακόμη η επιγραφή:
Divisione Casale 47 Comp. Artieri Φωτό: Κώστα Πατρώνη |
Ο Παντελής Τσίρος λέει για
τους Εβραίους αιχμαλώτους:
"Τους είδα με τα μάτια μου στις αποθήκες Παπαπέτρου. Το υπόγειο (ημιυπόγειο) των καπναποθηκών Παπαπέτρου χρησιμοποιήθηκε υπό των Γερμανών για τη συγκέντρωση των Εβραίων περιοχής Ιωαννίνων κυρίως και Άρτης. Όταν η σκέψη μου μεταφέρεται στην περίοδο αυτή, θυμάμαι και έχω καλά διατηρημένη στη μνήμη μου την εικόνα που αντίκρισα: τους ανθρώπους αυτούς στοιβαγμένους και αναρριχώμενους στα σιδερένια κάγκελα από το βαθύ υπόγειο, ίσως και πατώντας στους ώμους των συγκρατουμένων τους να τείνουν τα χέρια τους για λίγο ψωμί ή κάτι άλλο φαγώσιμο και φάρμακα, προσφέροντας ό,τι πολυτιμότερο είχαν κοντά τους… Οι στιγμές αυτές ήταν λιγοστές διότι στο μεταξύ οι φρουροί Γερμανοί στρατιώτες στην είσοδο της καπναποθήκης μας εκδιώχνανε μακριά τους. Η παραμονή των Εβραίων στους χώρους αυτούς ήτο ολιγοήμερη καθότι στο μεταξύ είχε προγραμματισθεί η μεταφορά τους με καμιόνια, στους γνωστούς σε όλους μας χώρους των στρατοπέδων στη Γερμανία και Πολωνία με προορισμό την εξόντωση τους .»
Μεταπολεμικά η χρήση τους υπήρξε πιο ευχάριστη με πολιτιστικούς συλλόγους να
οργανώνουν εκεί τους χορούς τους.
Ο Παντελής Τσίρος στη
συνέχεια της αφήγησής του λέει:
«Έτριζαν τα πατώματα από τα βαλς, που ήταν ο χορός της εποχής.»
Και εξηγεί τη συμμετοχή του κόσμου στη διασκέδαση: Οι
άνθρωποι «…άρπαξαν την ευκαιρία μετά την απελευθέρωση για
κατάκτηση των όσων τα δύσκολα
εκείνα χρόνια εστερήθηκαν ...».
Και ο X. Σ., παιδί τότε θυμάται:
"... Τις
προηγούμενες μέρες είχα μία εμπειρία από το πως ζούσαν οι όμηροι που είχαν πιάσει
οι Γερμανοί. Τους είχαν πιάσει και τους είχαν βάλει στις αποθήκες Παπαπέτρου
και μου ‘δωσε η μάνα μου μια μπόλια με λίγο φαγάκι να πάω στον πατέρα μου που
ήταν κι αυτός. Τον είχαν πιάσει γιατί εκείνη τη μέρα που έγιναν οι συλλήψεις
στο Αγρίνιο δεν κάνανε εξαίρεση οι Γερμανοί, όποιον έβρισκαν μπροστά τους τον
πιάνανε και τον πηγαίνανε στις αποθήκες Παπαπέτρου... είχαν γίνει τα διάφορα
γεγονότα εδώ στα Καλύβια, ανατίναξαν το τρένο εκεί και έγιναν αυτά τα...και εις
αντίποινα οι Γερμανοί μάζεψαν τον κόσμο. [….] Πήγα λοιπόν σε αυτό το κτίριο
όπου ήταν σε ένα μεγάλο χώρο στην αποθήκη Παπαπέτρου, ήτανε στοιβαγμένα γύρω
στα 800 - 1000 άτομα, σε άθλιες συνθήκες, είχαν δύο - τρεις μέρες εκεί μέσα
και, θυμάμαι μια φοβερή μυρουδιά γιατί δεν είχαν αποχέτευση κι εκείνου που μου
’κανε φοβερή εντύπωση ήταν ότι αυτός ο κόσμος ε, δεν είχε που να πάει κι ότι
κατουρούσε μέσα σε καζάνια μέσα στο χώρο αυτό και καίγαν εφημερίδες για να
σπάσουνε λίγο τη μυρουδιά. Αυτό το έχω πολύ έντονα στο μυαλό μου. Όχι, όχι δεν
ήταν παιδάκια, ήτανε μιας ηλικίας από δεκαοχτώ και πάνω ας πούμε, ηλικίας που
οι Γερμανοί θέλανε να σκοτώσουνε ή να τιμωρήσουν εν πάση περιπτώσει. Θυμάμαι δε
ότι εμένα με άφησαν και μπήκα, με άφησε ο σκοπός και μπήκα μέσα σε αυτό το πράγμα
κι είδα αυτό. Οι όμηροι με αγκαλιάζανε, με φιλούσανε, με χαϊδεύανε, τώρα
φανταστείτε ένα μικρό παιδί εφτά χρόνων να μπει μέσα σε ένα τέτοιο πράγμα και
άλλοι κλαίγανε, άλλοι ήταν συγκινημένοι και λοιπά. Ε, και κάποια στιγμή εγώ
βγαίνοντας έξω, ο σκοπός στην πόρτα μου ’δωσε μια κλωτσιά, πως του ήρθε λοιπόν
και μου δίνει μία κλωτσιά βρέθηκα απέναντι. Κατατρομαγμένος λοιπόν, σηκώθηκα,
έφυγα, πήγα στο σπίτι και διηγήθηκα στη μάνα μου το τι έγινε...».
Το 1946 οι καπναποθήκες επαναλειτουργούν
για δύο χρόνια με περιορισμένης κλίμακας παραγωγή και την δεκαετία του ‘50
μετατράπηκαν σε σχολή χωροφυλακής.
![]() |
Καπναποθήκες Αφων Παπαπέτρου σε κάρτα εποχής |
Κατά τις δεκαετίες ’60 και ’70 ένα μέρος του εξωτερικού χώρου πουλήθηκε (εκείνο στο οποίο υπήρχαν τα μικρά σπίτια) και οι καπναποθήκες παραχωρούνται με ενοίκιο ως αποθήκη του συνεταιρισμού ελαιών της Αγροτικής Τράπεζας, αποθήκη των καπναποθηκών Ιωαννίδη, των Αφων Ηλιού και των Αφων Παναγόπουλου μέχρι την οριστική εγκατάλειψη του χώρου τη δεκαετία του ’80.
ΠΗΓΕΣ
- Ο Κόσμος της Εργασίας: Γυναίκες και Άνδρες στην παραγωγή και επεξεργασία του καπνού, Μαρίας Αγγέλη
- https://www.agrinionews.gr
- Παπατρέχας Γ.,(1991), Η ιστορία του Αγρινίου, Αγρίνιο.
- Αρχαιολογική Εταιρεία Αγρινίου
- Μετατροπή Καπναποθήκης Παπαπέτρου σε Αρχαιολογικό Μουσείο και Πολιτιστικό Κέντρο Αγρινίου, Παύλου Ελπινίκη