Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2011

"Σα το δρόμο τς Ζάφτσας"


Από το blog του Δημήτρη Δάγλα "PalairosNews"

"Ζάβιτσα" λεγόταν παλιότερα το Αρχοντοχώρι.
Όπως εμείς βέβαια «κουρεύουμε» όλες τις λέξεις, έτσι και η Ζάβιτσα κατέληξε να λέγεται…Ζάφτσα.
Τώρα ίσως κάτι σας λέει η λέξη…
Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε ακούσει και μπορεί να έχουμε χρησιμοποιήσει την έκφραση «σα το δρόμο τς Ζάφτσας», υπονοώντας δρόμο κακοτράχαλο…
Λίγοι όμως ξέρουμε την ιστορική σημασία της φράσης αυτής.

Γυρνάμε πίσω στο 1838.
Ο τότε Δήμος Σολλίου αποτελούνταν από τα χωριά Βάρνακα, Βάτο, Μερδενίκου (Παναγούλα), Ζάβιτσα (Αρχοντοχώρι), Κανδήλα και Μύτικα.
Ο τότε βασιλιάς της Ελλάδας Όθωνας, περιόδευε στην Δυτική Ελλάδα αλλά δεν επισκέφτηκε τον Δήμο Σολλίου.
Στις 30 Οκτωβρίου του 1838, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Σολλίου, με δήμαρχο τον Γ. Ζαβογιάννη και Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου τον Δ. Ζέρβα είχε συνεδριάσει με θέμα:


« Λόγος εγένετο περί της μη διαβάσεως εισέτι της Α.Μ του πολυποθήτου ημών Βασιλέως μετά της Σεβαστής ημών Βασιλίσσης δια της Ακαρνανίας , μολονότι και ανυπομόνως περιεμένετο υπό του πιστού Λαού του »

και αποφάσισε παμψηφεί:


  • «Την πλήρη ευχαρίστηση και αφοσίωση στον Βασιλέα.  
  • Να παρακληθεί η Α.Μ ο Βασιλεύς να μην αφήσει παραπονεμένον και τούτον τον Δήμον.  
  • Αντίγραφο της παρούσης πράξεως να προσφερθεί στον Βασιλέα, επιμελεία του Προέδρου , δια της νομίμου οδού και καταχωρηθή εις μίαν των περιοδικών εφημερίδων ... ».

    Τότε λοιπόν ο Βασιλιάς με την βασίλισσα, στις 21 Μαΐου του 1839, αποβιβάστηκαν στον Μύτικα, όπου τους υποδέχθηκαν με τιμές.
    Ο δήμαρχος Γ. Ζαβογιάννης και ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Δ. Ζέρβας, φιλοξένησαν το βασιλικό ζευγάρι, ξεναγώντας τους στα γύρω χωριά με πρώτο το κεφαλοχώρι εκείνης της εποχής τον  Βάρνακα  και μετά , έπρεπε να τον φέρουν  στη γενέτειρά  τους  την Ζάβιτσα (Αρχοντοχώρι ).

      Έτσι ξεκινούν απ΄ τον Βάρνακα  για την Ζάβιτσα,  μέσω Μερδενίκου (Παναγούλας), συνοδεύοντας  παράλληλα το βασιλικό ζεύγος,  εφέτες, στρατιωτικοί, δημοσιογράφοι, στρατιώτες κλπ, στο δε χωριό του Δημάρχου (στην  Ζάβιτσα) περίμεναν να υποδεχθούν με  μεγάλη λαμπρότητα τον Βασιλιά. Θα καιγόταν, κατά το λαϊκότερο, το πελεκούδι…
    Τα μεταφορικά μέσα εκείνης της εποχής ήταν ωραίες φοράδες και  άλογα, που μετέφεραν από χωριό  σε  χωριό  τους επισήμους κι όχι μόνο. 
    Και  ενώ η βασιλική κουστωδία ανηφόριζε για τη Ζάβιτσα, στη θέση Πύργος (εκεί που είναι το σημερινό Καστέλι)  η φοράδα  που ήταν καβάλα η βασίλισσα Αμαλία, λάκτισε (κοινώς κλώτσησε) και η βασίλισσα…βρέθηκε ανάσκελα  πάνω σε μια πουρνάρα… 
    Όλοι τους (βασιλείς και συν κουστωδία) ανασκουμπώθηκαν και βρέθηκαν  σε σύγχυση  και αμηχανία για το πάθημα της βασίλισσας και προβληματίζονταν  για την πορεία ή μη,  του πολυπόθητου ταξιδιού στην αρχοντική  και εύανδρο Ζάβιτσα. 
    Επικράτησε τελικά η άποψη να επιστρέψουν στον Μύτικα και από εκεί  το βασιλικό ζεύγος αναχώρησε  για  το Μεσολόγγι με το βαπόρι.

    Το γεγονός αυτό, όλοι οι δημοσιογράφοι  των εφημερίδων  που κυκλοφορούσαν  τότε,  το «έπλεξαν» και το διάνθησαν με χίλιες δυό δημοσιογραφικές πιπεράτες  πινελιές  για το ατύχημα της βασίλισσας, αλλά και για την κακοτοπιά και το δύσβατο του  δρόμου  προς την Ζάβιτσα και την γενικότερη κατάσταση στους δρόμους της επαρχίας του νεοσύστατου τότε Ελληνικού κράτους.
    Το ατύχημα  λοιπόν  της βασίλισσας  Αμαλίας, ήταν και η αιτία τελικά, να μην επισκεφτεί το χωριό του Δημάρχου (την Ζάβιτσα) ο Βασιλιάς Όθων και οι επίσημοι που τον ακολουθούσαν.
    Έτσι  έμεινε ανά το Πανελλήνιο και εξακολουθεί  να λέγεται έντονα  και σήμερα στο Ξηρόμερο  η φράση:
    - Πως πάς ;   
    -Τι να  πάω… σαν  τη  στράτα  τς  Ζάφτσας (σαν το δρόμο της  Ζάβιτσας), 
    ερμηνεύοντας  κάθε  είδους  κακοτοπιά  και  κακοτυχία  που  αντιμετωπίζει.


    Divider Graphics

     
     
    ΠΗΓΕΣ:
             PalairosNews
    Νίκος Θεοδ. Μήτσης
    Εφημερίδα «ΑΙΩΝ»

    Αναδημοσιεύτηκε και στο AgrinioRRESS

    4 σχόλια:

    1. To "ZEIΔΩΡON" μου έδωσε την ιδέα για να ασχοληθώ με το συγκεκριμένο θέμα.
      Δημήτρη, έτσι μας πάνε κι εμάς τους Έλληνες..."σα το δρόμο τς Ζάφτσας".
      Αλλά δεν νομίζω να τους περάσει...
      Την εκτίμησή μου!!!

      ΑπάντησηΔιαγραφή
    2. Να είσαι καλά Γίτσα μου!
      Καταπληκτική ιστορία που τη διαβάζω ξανά και ξανά!
      Πάντως αν σκεφτείς πως δύο αιώνες μετά ο δρόμος τσ' Ζάφτσας είναι ακόμα υπό κατασκευή και σε πολλά σημεία του πλην της ασφάλτου δεν πρέπει να έχει αλλάξει τίποτα άλλο εύκολα καταλαβαίνουμε γιατί βρισκόμαστε στα σημερινά χάλια.
      Η εκτίμηση είναι αμοιβαία αλλά θα μου επιτρέψεις να σου πω άλλη μια φορά ένα μεγάλο ευχαριστώ για τη σπουδαία δουλειά που κάνεις στο μπλογκ σου.Ξαναζωντανεύεις τις αναμνήσεις μας και μας ταξιδεύεις πολλές φορές στο άγνωστο παρελθόν της πόλης μας.

      ΑπάντησηΔιαγραφή
    3. Tι την ήθελε τη Ζάφτσα η κερα-βασίλισσα; Δεν ήξευρε ότι τα κακοτράχαλα και λησμονημένα λημέρια μας δεν σηκώνουν αστεία και πολιτικάντηκες ψευτοπεριηγήσεις; Τελικά, λέει, μετά την πτώση των ευαίσθητων βασιλικών οπισθίων επί της πουρνάρας, συσκέφθηκαν οι επιτελείς και αποφασίστηκε η επιστροφή!!!
      Χαχαχαχα, ρε Γίτσα μας έφτιαξες το κέφι Σαββατιάτικα.

      ΑπάντησηΔιαγραφή
    4. "Ιχνηλάτη", φίλε μου...δεν το'ξερε η καημένη. Χάλασε και το νταβαντούρι στη Ζάφτσα...άστα!!!
      Πάντως το Αρχοντοχώρι ΕΜΕΙΣ το αγαπάμε!!! Όπως αγαπάμε και όλα τα χωριά μας!!!

      ΑπάντησηΔιαγραφή

    Αν έχετε περισσότερες πληροφορίες για τα θέματά μας, καθώς και διορθώσεις ( "ουδείς αλάνθαστος...."), γράψτε μας στο gitsanas@gmail.com

    Στείλτε μας και δικές σας σκέψεις, φωτογραφίες, κείμενά σας, ποιήματα στο gitsanas@gmail.com